Lokal, dernek üyelerinin sosyal ihtiyaçlarını gidermek amacıyla mülki idarinin iznine tabi olarak kurulan sosyal tesislerdir. Dernekler, başka bir dernek kişi veya tüzel kişi ile ortaklaşa bir lokal açamaz. Lokal açmak için federasyon ve konfederasyonlar hariç dernekler en az 1 yıldır faaliyette bulunması gerekmektedir ve çocuk dernekleri lokal açamaz.
Dernek lokali açmak için dernek tüzüğünde bulunması ve yönetim kurulu tarafından karar alınması gerekir. Alınacak karar esası ile mülki idare amirliğine gerekli evrakları tamamlayarak başvuruda bulunulur. Dernek lokalleri kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olduğundan, sadece dernek üyeleri ve yanında getirdikleri misafirler lokale kabul edilebilir. Dernek lokalinde alkollü içki içilmesi, ticari faaliyette bulunma ve oyun oynanması gibi durumlar farklı kanun hükümlerine tabidir.
Dernek lokallerinde maliyetine ya da zararına dahi olsa, sunulan hizmet ya da mal belirli bir bedel karşılığında satılmaz. Aksi taktirde dernek lokali iktisadi işletme statüsüne girmiş sayılır. Bu da sosyal faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla açtığınız dernek lokalini, vergi mükellefi durumuna sokar. Sadece üyelerin sosyal amaçları karşılamaya yönelik dernek lokali açmak mümkün. Diğer türlü iktisadi işletme açarak faaliyet yürütmeniz sizi daha mantıklı olacaktır.
Dernek lokali açmak için il sınırları içerisinde kalan bölgelerde valiliğe, büyükşehir sınırları içerisinde olan ilçelerde dahil kaymakamlığa dilekçe ile başvuruda bulunulur. Dernek başkanının iletişim bilgileri ve imzası olan dilekçede mülki idare amirliğine hitaben içkili ya da içkisiz lokal açılmak istenildiğini belirtmek gerekiyor. Dilekçenin yanında lokal açılışı için gerekli olan belgeleri de götürmeniz gerekmektedir. Bu belgeleri aşağıda maddeler halinde sıralayacağız
DERNEK LOKALİ AÇMAK İÇİN GEREKLİ BELGELER
- Lokal açmak için alınmış olan yönetim kurulu kararının fotokopisi (Alınmış olan kararda dernek lokalinin adresi, sorumlu olacak kişinin T.C kimlik ve iletişim bilgileri yer almalı)
- Dernek lokali açılacak olan yerin kira kontratı veya tapu fotokopisi
- Eğer dernek lokali açılacak olan yer mesken olarak görünüyorsa, kat sahiplerinin oy birliği ile izin verdiklerine dair karar örneği
- Lokal olan kullanılacak olan yer belediye sınırları içerisindeyse yapı kullanım izni
- İş hanında bir adres lokal olarak kullanılacaksa, buna dair yönetim kurulu karar örneği
- Bu belgelerin bulunmadığı durumlarda ise belediye tarafından verilmiş lokal olarak kullanılacak olan yerin herhangi bir sakınca oluşturmadığına dair belge
- Canlı müzik izni talep edilirse, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetki verilmiş olan bir kurum tarafından “Çevre Gürültü Değerlendirme Raporu” alınmalıdır.
Bu evraklardan herhangi biri eksik olan derneklere, evrakları tamamlamaları için 30 gün ek süre tanınır. Süre sonunda evraklar tamamlanmaz ise, başvuru tamamen iptal edilmiş kabul edilir.
Başvurusu olumlu olarak değerlendirilen derneklere ise mülki idari amirliği tarafından lokal açma ve işletme izni belgesi verilir. Bu belge de gerekli çalışma şartları ve hükümleri yer alır. İki nüsha olarak düzenlenen Lokal Açma İzin Belgesinin biri derneğe verilir, diğeri sivil toplum il müdürlüğünün dosyasında saklanır.
Sivil toplum il müdürlüğü tarafından 15 gün içinde; kolluk kuvvetleri, belediye, alkollü içki kullanılmasına izin verilenler için tekel idaresi, çevre müdürlükleri ile derneğin bağlı bulunduğu vergi dairesine lokalin açıldığı bildirilir.
DERNEK LOKALİ AÇMA ŞARTLARI
- Dernekler başka bir dernek ya da tüzel kişi ile ortak lokal açamaz.
- Federasyon ve konfederasyon hariç, bir derneğin lokal açabilmesi için açılışından en az 1 yıl geçmiş olması gerekmektedir.
- Çocuk derneklerinin kanunen lokal açabilmesi mümkün değdir.
- Gençlik ve spor derneklerinin alkollü lokal açmasına izin verilmez.
- Dernek lokali açmak için yönetim kurulu tarafından sorumlu müdür belirlenmelidir. Bu kişi dernek dışından olabileceği gibi, ücretli olarak da çalıştırılabilir. Ya da dernek içinde onursal olarak görevlendirme yapılması da mümkündür.
- Dernek yerleşim merkezinin bulunduğu bina da dernek lokali açılabilir. Fakat dernek merkezinin kapısı ile lokalin kapısı kesişemez. Lokale derneğin içinden giriş ya da lokalden derneğe giriş olamaz. İç kapı girişleri birbirinden bağımsız olmalıdır.
- Lokallerde alkol kullanım izni mülki idare amirliğinden alınır.
- Lokal açılacak yere 50 x 75 cm boyutunda hangi derneğin lokali olduğu ve ayrıca 20 x 30 cm boyutunda “üye olmayanlar giremez” ibaresinin yazılı olduğu levha, ilk bakışta dışarıdan kolaylıkla görülebilecek bir noktaya asılmalıdır.
DERNEK LOKALİ AÇILMASI YASAK OLAN YERLER
- Toplu olarak ibadet etmek için yapılmış olan mabetlerde
- İtfaiye, ambulans gibi müdahale ve yardım hizmetlerinin kolaylıkla ulaşamayacağı yerlerde
- Silah fabrikası ve imalathaneleri, patlayıcı, yanıcı ve patlayıcı maddeler üretilen, kullanılan ve satılan yerlerin tesislerinde
- Okul öncesi eğitim, ilk ve orta öğretim resmi ve özel okul binaları ile özel eğitime muhtaç bireylerin devam ettikleri öğretim kurumlarına yüz metreden yakın mesafe içinde
- İlk ve orta öğretim öğrencilerinin devam ettiği kurs, dershane ve bu öğrencilerin kaldığı yurtların bulunduğu binalarda
- Dernek merkezinin bulunduğu yerin ve lokalin iç kapılarının birbirine bakması ve birbirleri arasında giriş çıkış yönünden bağlantı olması
- Genel güvenlik ve asayişin korunması yönünden sakıncalı olan yerlerde
- Sabit veya seyyar olarak kullanılan kara, deniz, hava ve her çeşit taşıma araçlarında lokal açmak
- Bina sakinleri tarafından ortak olarak kullanılan bağımsız bölümlerde Lokal açmak dernekler yönetmeliği kapsamında yasaklanmıştır. Yukarıdaki yerler haricinde, belediyeden alınacak olan yapı kullanım izni kapsamında mülki idare amirliği tarafından dernek lokali açmak için izin verilecektir.
DERNEK LOKALİ İŞLETME YÖNERGESİ
Dernek lokalleri yönetim kurulunca ve dernekler yönetmeliğine usul ve esaslarına uygun olarak hazırlanmış olan yönerge ile yönetilir. Yönergelerde aşağıda belirtilen hususlar yer almalıdır.
- Dernek lokalinin çalışma şartları (Amaç, Kapsam ve Dayanak)
- Dernek Lokali Çalışma saatleri
- Dernek üyesi olanların ve onların misafirlerinin lokalden nasıl yaralanacağı
- Lokalde alkollü içki kullanılıp, kullanılamayacağı ve kullanılacaksa ne şekilde olacağı yazılmalıdır.
- Sorumlu müdürün görev ve yetkileri
- Lokalde yapılacak olan faaliyetler ve gerçekleştirilecek hizmetler
- Lokalin konferans, seminer, yemek, nişan, düğün ve benzeri toplantılar için dernek üyelerine tahsis edilme şekil ve şartları.
DERNEK LOKALİ AÇILIŞ VE KAPANIŞ SAATİ
Derneğe ait lokal her gün 08.00’de açılır. Gece 23.30’da kapatılır. Gece 23.30’dan sonra her ne ad altında olursa olsun üyelere hizmet verilemez. Lokalin temizlik işlemleri en geç 24.00’e kadar tamamlanıp lokalin kapısı kapatılmak zorundadır. İl mülki idari amirinin yani valiliğin kararı ile bu tarih ve saatlerde değişiklik yapılabilir. Lokal açmak ve işletmek isteyen herkes bulunduğu ilin valiliği tarafından alınan özel kararlarına tabidir.
SORUMLU MÜDÜR VE LOKALİN YÖNETİLMESİ
Lokal açmak için mülki idareden izin alan bütün dernekler, lokalin yönetim ve işletilmesinden sorumlu bir müdür atamak zorundadır. Lokal Müdürü, dernek yönetim kurulu kararı ile belirlenir ve karara ilişkin bilgiler mülki amirliğe yazılı olarak bildirilir.
Dernek lokalinin sorumlu müdürü, lokalin yürürlükteki mevzuata ve alınan ruhsata uygun olarak işletilmesinden sorumlu olup müdürün görev ve yetkileri lokal yönergesinde açıkça belirtilecektir.
Dernek yönetim kurulu, lokalin sorumlu müdürünü değiştirdiği takdirde yaptığı değişikliği, 15 gün içerisinde mülki idare amirliğine bildirmek zorundadır. Lokal müdürünün ücretli olarak çalıştırılması zorunlu değildir, bu görevi gönüllü olarak yürütmek isteyen kişilerde lokal müdürü olarak görevlendirilebilir. Lokal müdürü olarak atanacak kişinin dernek üyesi olması şart değildir. Dernekler, lokallerinin işletmesini kiracılara da yaptırabilirler, lokal işletmesinin kiracı aracılığı ile yapılması durumunda dahi Lokal Müdürü dernek yönetim kurulunca görevlendirilmek zorundadır. Lokalin kiracı tarafından işletilmesi, lokal müdürünün sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
LOKAL MÜDÜRÜNÜN GÖREVLERİ VE YETKİLERİ
Lokal açmak için tayin edilen sorumlu müdür, lokal açma ve işletme belgesinde yer alan yönergelere uygun bir şekilde lokalin işletilmesinden sorumludur.
Dernek lokalinin açılış ve kapanış saatlerine uyulup, uyulmadığından sorumludur.
Sorumlu Müdür ayrıca lokale ait tüm iş ve işlemlerin yürütülmesinden Yönetim Kuruluna karşı sorumludur.
Eğer sorumlu müdür değişikliği yapılacaksa, 15 gün içerisinde mülki idare amirliğine bildirmesi zorunludur. Aksi taktirde yeni müdür lokalde görev alamaz.
Lokalde yer alan demirbaşların bakım, onarım ve korumasından sorumludur.
Sorumlu Müdür kısa süreli olarak Lokalden ayrılması durumunda görev ve yetkilerini kullanmak üzere yönetim kurulundan bir üyeyi yönetim kurulu başkanlığına yazılı olarak bildirmek şartıyla geçici olarak yerine vekâleten bırakabilir.
LOKALLERİN DENETLENMESİ ESASI
Mülki idare amiri, lokallerin açma ve işletme belgesinde yer alan usullere göre işletilip, işletilmediğini denetleyebilir. Bu denetim dernekler birimi ve kolluk kuvvetleri ile birlikte yapılır.
Derneklerin denetiminde önceden bildirim esastır. Ancak lokallerin denetlenmesinde bildirimde bulunma ve mesai saatleri içinde denetleme şartı aranmaz. Kumar oynatıldığı, izinsiz içki kullanıldığı, umuma açık yer durumuna geldiği ya da lokal yönergesine aykırı hareket edildiği tespit edilen lokaller, mülki idare amiri tarafından otuz günü geçmemek üzere geçici süreyle faaliyetten men edilir. Kanunda yazılı fiiller sebebiyle üç defa faaliyetten men edilen lokallerin izin belgeleri, mülki idare amirince iptal edilir.
Eğer bir lokale faaliyetten men kararı verilirse, bu karar öncelikle yönetim kuruluna ve sorumlu lokal müdürlüğüne tebliğ edilir. Kararın uygulanması için 2 günü geçmeyecek şekilde süre verilir. Tebliğde dernek yönetim kurulu başkanı veya görevlendirilecek yönetim kurulu üyesi ile lokal müdürünün, mühürlemenin yapılacağı sırada hazır bulundurulması gerektiği de belirtilir.
Lokalin kapalı olduğu süreçte, içeride olan bozulacak malların ve özel eşyaların alınması için izin verilir. Kapı ve pencereler kapatılarak lokalin girişi mühürlenir. Kararın uygulanması için tutanak tutulur ve kapatılması süresi tutanağa geçilir. Dernek yönetim kurulu başkanı ya da görevlendirilecek yönetim kurulu üyesi ve sorumlu müdür tarafından düzenlenen tutanak imzalanır.
ALKOLLÜ DERNEK LOKALİ NASIL AÇILIR?
Alkol kullanılabilecek dernek lokali açmak için mülki idareden izin almanız gerekir. Mülki idare izin vermek için lokalin içkili yer bölgesinde olup olmadığını inceler. İzin alındıktan sonra ayrıca alkollü içki satış izni belgesi (TAPDK) alınması gerekli. Bu belgeyi almak ve alkollü içki satışı yapmak için lokalin vergi mükellefi olması gerekiyor.
Alkol kullanılmasına izin verilen lokallerde içki servisi, ancak izin verilen lokal içinde yapılabilir. Lokalin etrafında, yol kenarlarında veya yaya kaldırımlarında masa konularak veya ayakta içki servisi yapılamaz. Ayrıca bu lokallerde 18 yaşından küçüklerin çalıştırılmasına izin verilmez.